مهارت مدیریت هیجانات

مهارت مقابله با هیجانات به فرزندمان کمک می‏کند تا ضمن شناخت انواع احساسات مانند خشم، غم و... توانایی کنترل آن‏ها را نیز پیدا کند و بداند که در مواقع عصبانی شدن، غمگین شدن و ... چه کاری باید انجام دهد که منجربه آسیب و رنجش بیشتر خود و دیگران نگردد. به علاوه او این توانایی را می‏یابد که در مقابل احساسات و رفتارهای دیگران نیز عکس العمل مناسبی داشته تا اوضاع نامطلوبی به وجود نیاید.

 
ما همیشه با احساسات و هیجانات مختلفی مانند خشم، ترس، اضطراب، غم و ... روبرو هستیم، که اینها بر تصمیم‏ گیری، عملکرد و نیز روابط ما با اعضای خانواده و دیگران تأثیر می‏گذارد. برای مثال برای همه ما پیش آمده که به‏ خاطر عصبانی بودن از یک موضوع خاص، با همسر و یا فرزندمان رفتار نامناسبی می‏کنیم و او را می‏ رنجانیم.
 
  

مدیریت هیجانات
 

این توانایی فرد را قادر می سازد تا هیجان ها را در خود و دیگران تشخیص داده، نحوه ی تاثیر هیجان ها بر رفتار را بداند و بتواند واکنش مناسبی به هیجان های مختلف نشان دهد.

اکثر اوقات ما حالات و احساسات خود را تحت دو واژه ی خوب و بد توصیف می کنیم. بیشتر اوقات از حالات روحی خود به طور دقیق و درست خبر نداریم. مثلا نمیدانیم عصبانی هستیم یا ناراحت، غمگین هستیم یا خسته... اگر با حالات هیجانی مثل غم و خشم یا اضطراب درست برخورد نشود این هیجانات تاثیر منفی بر سلامت جسمی و روانی داشته و برای سلامت پیامدهای منفی به دنبال خواهد داشت.

 

مدیریت هیجانات مدیریت هیجانات  مدیریت هیجانات مدیریت هیجانات


انواع هیجان

احساسات و هیجانات بخش جدانشدنی زندگی بشر هستند. اینها به دو دسته تقسیم می‏شوند:

1.احساسات خوشایند: این احساسات به فرد انرژی می‏دهند و مطلوبند مانند شادی، عشق و...

2. احساسات ناخوشایند: انسان احساساتی ناخوشایندی مانند خشم، ترس و... را دوست ندارد و معمولاً از آنها می‏گریزد. اینگونه احساسات ممکنست در درازمدت بر سلامت فرد تأثیرات منفی بگذارد.

 

اهمیت یادگیری مهارت مدیریت هیجانات

انسان بوسیله احساساتش با دیگران ارتباط برقرار می‏کند. اگر فرد بتواند احساساتش را به شیوه‏ی مناسبی به دیگران انتقال دهد و درک مناسبی نیز از احساسات و هیجانات آنان داشته باشد، در نتیجه ارتباط مطلوبی را با دیگران برقرار می‏کند. مهارت مقابله با هیجانات فرد را در زمینه‏های گفته شده توانمند می‏سازد تا تنش و فشار روانی کمتری را در تعاملاتش تجربه کند. در ادامه به برخی از این هیجانات اشاره می‏شود:
 

1) خشم

خشم، یکی از مهمترین هیجانات ناخوشایند می‏باشد که کنترل و مدیریت آن بسیار حائز اهمیت است. عصبانی شدن یک رفتار معمول در زمانی است که ما به خواسته‏ی خود نمی‏رسیم و همه‏ی افراد نیز آن را تجربه کرده‏اند اما آنچه سبب تفاوت بین افراد می‏گردد، روش آنان برای بروز خشم و عصبانیت می‏باشد. در این مهارت به فرزندمان آموخته می‏شود که بروز درست خشم به صورت داد و فریاد کردن، شی ای را پرتاب کردن و ... نیست بلکه می‏توان با بهره‏گیری از کلام مناسب در زمان مناسب، خشم خود را بروز داد.
یادمان باشد، کنترل و مدیریت خشم یکی از مهمترین مهارت‏ هایی است که هر انسانی باید بیاموزد.

 

2) شکست

بارها برای تمام افراد پیش آمده که در مراحلی از زندگی‏شان شکست خورده‏اند و به هدفشان نرسیده‏اند. برخی با تجربه شکست، افسرده و غمگین می‏شوند. البته تجربه احساس غم در موقع شکست طبیعی است، و آنچه که غیرطبیعی می‏باشد، اینست که احساس شکست و غم برای مدت طولانی با فرد همراه باشد. مدیریت این احساس شکست نیز یکی از مهارت‏ هایی است که در قالب مقابله با هیجانات به دانش‏آموزان ارائه می‏گردد و مسلماً آنان را در برابر ناکامی‏ ها توانمند می‏سازد. بنابراین باتوجه به مباحث مطرح شده، مهارت مقابله با هیجانات در زندگی روزمره بسیار مفید و کاربردی است.








 

منابع:
1. مهارت‏ های ده‏گانه زندگی، تهیه شده توسط رحمان مهدی‏نژاد.
2. لاکانی و همکاران (1385). آموزش مهارت‏ های زندگی، معاونت آموزشی و پژوهشی اداره آموزش، سازمان جوانان و جمعیت هلال احمر.